حسن فتحي در جلسه نقد و بررسي فيلم «ازدواج به سبک ايراني» که در اولين روز از «هفته فيلم ازدواج» برگزار شد، اين فيلم را نخستين تجربه سينماي ايران در ژانر کمدي - رمانتيک دانست.
به گزارش ستاد خبري اين رويداد، «هفته فيلم ازدواج» شامگاه گذشته 10 مردادماه با حضور عليرضا تابش مديرعامل بنياد سينمايي فارابي، محمدمهدي تندگويان معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان و رئيس ستاد هفته ملي ازدواج، اعظم کريمي مدير کل دفتر توسعه و برنامه‌ريزي اجتماعي و دبير ستاد هفته ملي ازدواج، حسن فتحي کارگردان فيلم «ازدواج به سبک ايراني» و... در باغ کتاب تهران آغاز به کار کرد.

شروعي براي پرداختن به امر ازدواج جوانان
در ابتداي اين مراسم محمدمهدي تندگويان طي سخناني با تقدير از همه کساني که در راه‌اندازي اين هفته فرهنگي و هنري تأثيرگذار بوده‌اند، گفت: از همه کساني که براي برگزاري اين هفته فرهنگي و هنري همکاري کردند و ايده‌هاي خود را مطرح کردند، از جمله آقاي عليرضا تابش تشکر مي‌کنم وهمچنين از خانم کريمي که نگاهشان به موضوع ازدواج و آشنايي با مقوله هنر به ما کمک بسياري کرد تا براي اولين بار اقدام به برگزاري اين برنامه کنيم.
تندگويان با بيان اين که هدف از برگزاري اين برنامه، شروع يک اتفاق خوب بوده است، يادآور شد: در حوزه ازدواج و آسيب‌هاي حوزه ازدواج، بيش از هر مسئله‌اي حتي مسائل اقتصادي، اين زيرساخت‌هاي فرهنگي است که بسيار حائز اهميت است.
وي افزود: هنر توانسته در اين راستا قبح بسياري از مسائل را بشکند و فرهنگسازي کند. لازم بود که جايي اين موضوعات مورد توجه قرار بگيرد و در اين زمينه آغاز به کار شود.
تندگويان همچنين گفت: اميدوارم که با بهره‌برداري از اين الگو در جشنواره فيلم فجر هم شاهد سيمرغ‌هايي باشيم که به اين حوزه تعلق مي‌گيرد وهمچنين اميدوارم که براي کارگردان‌هايي که به حوزه آسيب‌هاي اجتماعي توجه مي‌کنند، جوايزي در اين جشنواره در نظر گرفته شود. همان‌طور که سال گذشته جوايزي را در اين زمينه در جشنواره داشتيم و اميدوارم که در سال‌هاي آينده، بخشي از فرهنگ فراموش شده و يا فرهنگسازي‌هاي غلطي که شکل گرفته است، به فرهنگسازي صحيح تبديل کنيم که در نهايت به شکل‌گيري ازدواج‌ها کمک کند.
وي در ادامه ابراز اميدواري کرد که «هفته فيلم ازدواج»، شروعي براي الگوسازي فرهنگي و رسانه‌اي کشور در اين راستا باشد.

عليرضا تابش مديرعامل بنياد سينمايي فارابي دومين سخنران مراسم افتتاحيه «هفته فيلم ازدواج» بود که پشت تريبون قرار گرفت و در سخنانش با تقدير از وزارت ورزش و جوانان که به مقوله صنعت سينما و ارتباط آن با نسل جوان و موضوعات اجتماعي توجه دارند، بيان کرد: در چهار دهه اخير و در فراز و نشيب‌هايي که مسائل اجتماعي در ايران داشته، در آثار سينمايي و تلويزيوني نيز، اين نگاه اجتماعي نشان داده شده است و با توجه به اين که صنعت تصوير در کشور ما تنوع بسيار خوب و ارزشمندي دارد، با موضوع خانواده، جوان و ازدواج نيز آثاري از جمله فيلم کوتاه، مستند، پويانمايي و فيلم بلند ساخته شده است و سيماي ازدواج را بازنمايي کرده‌اند.
تابش در ادامه يادآور شد: در «هفته فيلم ازدواج» خوب است که با حضور کارشناسان و خانواده‌ها، ديدگاه متخصصان امر را درباره نسبت ميان مسائل اجتماعي و سينماي ايران بشنويم و اميدوارم اين کار طليعه‌اي براي کارهاي بيشتر در تهران و ديگر استان‌هاي کشور باشد. جامعه جوان ما فقط در تهران نيست و ايران ما دربرگيرنده اقوام و گويش‌هاي مختلفي است که هر کدام آداب و رسوم ارزشمندي در مراسم ازدواج دارند که اين ويژگي‌ها از ديد سينماگران تيزبين ايراني دور نمانده است.
در ادامه اين مراسم فيلم «ازدواج به سبک ايراني» ساخته حسن فتحي با تهيه‌کنندگي زنده‌ياد علي معلم براي حاضران به نمايش درآمد و پس از آن در جلسه نقد و بررسي اين فيلم امير پوريا منتقد فيلم، اميد معلم فرزند مرحوم علي معلم، حسن فتحي کارگردان فيلم «ازدواج به سبک ايراني» و دکتر رضا محمدمهر، روان‌شناس حوزه خانواده حضور يافتند.
امير پوريا که اجراي اين مراسم را بر عهده داشت، با اشاره به اين که فيلم «ازدواج به سبک ايراني» نخستين فيلم سينمايي حسن فتحي است، از اين کارگردان خواست تا درباره خاطرات شکل‌گيري اين فيلم صحبت کند.

سينما بدون مخاطب معنايي ندارد
حسن فتحي درباره نخستين فيلم خود با اشاره به نبود علي معلم تهيه‌کننده اين فيلم گفت: علي معلم را که جزو سرمايه‌هاي ارزشمند سينماي ما بود، اگر چه از دست داده‌ايم اما شاگردان ودوستانش سنت او را ادامه مي‌دهند، سنتي که مبتني بر اين است که سينما بدون مخاطب معنايي ندارد.
وي تأکيد کرد: سينما زماني مي‌تواند روي فرايندهاي اجتماعي تاثيرگذار باشد که بي آنکه به ورطه ابتذال و عوام‌گرايي بغلتد، بتواند بيشترين ارتباط را با جامعه روز خود و مردمش برقرار کند و اين همان نگاهي بود که علي معلم همواره دنبال مي‌کرد و من هم در فيلم «ازدواج به سبک ايراني» همين نگاه را دنبال کردم و فيلمنامه نيز بر همين مبنا نوشته شده بود.

سعيد کنگراني براي کار در سينماي ايران حسرت به دل ماند / نبود علي معلم را به شدت احساس مي‌کنم
اين فيلمساز با اشاره به فقدان برخي از بازيگران اين فيلم از جمله مهري مهرنيا و سعيد کنگراني يادآور شد: چند تن از بازيگران اين فيلم در قيد حيات نيستند، از جمله خانم مهري مهرنيا و همچنين سعيد کنگراني که کنگراني براي کار کردن در سينماي ايران حسرت به دل ماند و بعد از اين فيلم ديگر به او مجوز کار کردن ندادند و از دو سال پيش که قرار شد اجازه بازي کردن داشته باشد، اجل به او فرصت نداد.
وي با ابراز اميدواري براي تداوم راه علي معلم در سينماي ايران تصريح کرد: درهمين دو سالي که علي معلم حضور ندارد، فقدانش را به شدت در فضاي سينماي ايران احساس مي‌کنم. حضور او تعادلي را در سينما برقرار مي‌کرد و اين تعادل در نبود او از دست رفته است.
فتحي در ادامه ابراز اميدواري کرد، نگاه‌هايي که با متن توده‌ها و اين مردم ارتباط دارد، بي آنکه مدرنيته را انکار کند، بتواند در فضاي سينما و ادبيات نمايشي ما توسعه يابد.
علي معلم مرزي ميان سينماي تجربي وعامه‌پسند قائل نبود
پس از آن اميد معلم فرزند علي معلم که در اين جلسه حضور داشت، به بيان خاطراتي از دوران ساخت اين فيلم پرداخت و گفت: برخلاف تصور برخي که بعد از مرگ علي معلم، تازه علي معلم شناس شدند، او مرزي ميان سينماي تجربي وعامه‌پسند قائل نبود.

اولين فيلمي که قرباني شد
وي با بيان اين که فيلم «ازدواج به سبک ايراني» اولين فيلمي بود که در سينماي ايران قرباني شد، يادآور شد: هر چقدر در توليد اين فيلم به ما خوش گذشت، بعد از توليد آن، پدرم به دليل سانسورهاي مختلفي که روي فيلم صورت گرفت، بسياراذيت شد. حتي در زمان اکران و اوج فروش آن، نسخه قاچاق فيلم هم از وزارت ارشاد بيرون رفت و کمپيني در خانه سينما در همين راستا شکل گرفت.
معلم افزود: کج‌سليقگي مديران وقت درباره اين فيلم، بسيار پدرم را آزار داد، به طوري که تا چند سال هيچ فيلمي نساخت.

حضور سه‌گانه عشق در يک فيلم
در ادامه رضا محمدمهر روانشناس حوزه خانواده، با تقدير از برگزاري اين هفته فيلم، بسياري از مشکلات را فقدان حلقه ارتباطي ميان متخصصان و اهل هنر دانست و درباره فيلم «ازدواج به سبک ايراني» گفت: در اين فيلم به لحاظ روانشناختي، شاهد سه نوع عشق هستيم، نوع اول عشقي که سطحي، همراه با تزوير و فريب است که در شمايل حاج نصرت و فرزندش نشان داده مي‌شود. نوع دوم، عشق پاک و سنتي است که مصداق آن حاج ابراهيم و اکرم است که حلقه گمشده عشق‌هاي امروزي جامعه ماست و نوع سوم عشق، عشق ميان ديويد و شيرين است که عشق زلالي است. ديويد شرق‌شناس است و رسوم شرقي‌ها را دوست دارد و در فيلم شاهد ارتباط شناختي خوبي ميان اين دو هستيم.
اين روانشناس حوزه خانواده با بيان اين که مخالفت خانواده با ازدواج اين دو جوان به عامل شکاف نسل‌ها بازمي‌گردد، يادآور شد: به عامل شکاف نسل‌ها، در طول زمان، بافت فرهنگي هم اضافه مي‌شود و ويژگي روانشناختي ديگر اين فيلم نيز که در همه نسل‌ها وجود دارد، احساس اضطراب و گناه در امر ازدواج است که به دليل دور شدن از خانواده به وجود مي‌آيد.
پس از آن امير پوريا به نقد خود بر اين فيلم که در سال‌هاي گذشته نوشته بود، اشاره کرد و درباره سوق دادن فيلم به سمت فضاي فانتزي و کمدي از حسن فتحي سوال کرد که فتحي در پاسخ گفت: حدود پانزده سال از ساخت اين فيلم فاصله داريم و مسئله اين است که به دلايل بسيار، سرعت تحولات يا بي‌ثباتي‌ها در شرايط جامعه ما به حدي زياد است که در طي اين پانزده، شانزده سال، ذائقه‌ها عوض شده است و وجود برخي نکات در اين فيلم آنها را تاريخ‌مند مي‌کند.

اولين تجربه سينماي ايران در ژانر کمدي - رمانتيک
فتحي افزود: اين فيلم از اولين تجربه‌هاي سينماي ايران در ژانر کمدي، رمانتيک و در سينماي بعد از انقلاب بود که ما تلاش کرديم در چارچوب همان ژانر عمل کنيم. سعي کرديم شاخصه‌هاي اين نوع فيلم را در فضاي آن سال‌هاي سينما و بايدها و نبايدهاي آن رعايت کنيم.

ضرورت گفت‌وگو ميان سنت و مدرنيته / وظيفه سينما نگاه متعادل به هستي و جامعه است
حسن فتحي با تأکيد بر اين که ژانر اين فيلم کمدي - رمانتيک است، يادآور شد: هر نکته‌اي درباره سنت‌ها، مدرنيته و ازدواج در اين فيلم مطرح شده، به معناي آن نيست که آن نکته را نسخه کنيم تا همه بر اساس اين مدل ازدواج کنند، بلکه در کنار رنگ‌هاي مختلف عاشقانه‌ها، اين هم مدلي از عاشقانه است و پرسشش بيشتر اين است که چقدر سنت ومدرنيته مي‌توانند با هم گفت‌وگو کنند و اين که اگر قرار است جهان تغيير کند، نه با جنگ بلکه با گفت‌وگو مي‌توان به تحول پايدار و اصيل در جامعه رسيد.
وي افزود: اين گفت‌وگو ميان سنت ومدرنيته سال‌هاست شروع شده و هر دو طرف بايد اين گفت‌وگو را جدي بگيرند. افراط در سنت‌گرايي شديد ما را دچار امليسم مي‌کند واگر بخواهيم بي‌اعتنا به فرهنگ و گذشته خود باشيم، ممکن است دچار فوکوليسم شويم. گرفتاري‌ها در طول صد سال گذشته، نوسان ميان امليسم و فوکوليسم بوده است.
فتحي با ابراز اميدواري براي رسيدن به درک متعادل از مسائل هستي بيان کرد: يکي از وظايف سينما اين است که نگاه متعادل به هستي، جامعه و حال امروز کشور داشته باشد و دوري از افراط‌گرايي را توصيه کند.
رضا محمدمهر روانشناس حوزه خانواده نيز با بيان اين که ما مردماني هيجاني هستيم، گفت: رشد تعقل به نسبت رشد احساسات در ما ضعيف‌تر است و ما بيشتر بر اساس احساسات‌مان تصميم مي‌گيريم. در امر ازدواج نيز درصد بالايي از ازدواج‌هاي امروز جامعه ما بر اساس هيجان شکل مي‌گيرد و بعد از ازدواج که عقلانيت شکل مي‌گيرد، ديگر کار دشوار مي‌شود.

تفاوت توافق و تفاهم در روانشناسي ازدواج
در ادامه اين نشست، امير پوريا درباره تفاوت‌هاي فرهنگ فردي و اجتماعي افراد سوال کرد و محمدمهر دراين باره توضيح داد: ديويد در اين فيلم اگر چه به لحاظ نظري روي ايران و شرق کار کرده، اما با يک زن ايراني براي ازدواج به زبان مشترک رسيده بود. ما در امر ازدواج دو مفهوم توافق و تفاهم را داريم که توافق موضوع بسيار شکننده‌اي است اما تفاهم در طول ساليان دراز شکل مي‌گيرد و ناشي از تجربيات مشترک است که با کوچک‌ترين مسئله‌اي در زمينه تفاهم، توافق‌ها نيز دچار شکنندگي مي‌شود.

«ازدواج به سبک ايراني» روي فيلم‌هاي بعد از خود تاثيرگذار بود
در پايان اين نشست، اميد معلم با بيان اين که فيلم «ازدواج به سبک ايراني» روي فيلم‌هاي بعد از خود تاثيرگذار بود، اظهار کرد: شخصيت محمدرضا شريفي‌نيا و داريوش ارجمند بارها و بارها در فيلم‌هاي بعد از «ازدواج به سبک ايراني» تکرار شد.
وي با اشاره به برخي افراد که هميشه نگران حوزه سينما و فرهنگ هستند، تأکيد کرد: سينماي ايران همه شمايل فرهنگي کشور ما را داراست و خارج از اصول آن فيلمي ساخته نمي‌شود، بنابراين بايد قدر کساني چون علي معلم و حسن فتحي که سرمايه‌هاي اين کشور هستند، بدانيم، چرا که مشابه آنها را نخواهيم داشت و بنابراين بايد افرادي نظير آنها را اذيت نکنيم تا بتوانند کار کنند.
«هفته فيلم ازدواج» براي اولين بار و به همت دبيرخانه ستاد ملي هفته ازدواج با همکاري اداره کل ورزش و جوانان استان تهران و باغ کتاب تهران برگزار مي‌شود.
اين برنامه همزمان با هفته ازدواج از روز جمعه ?? مرداد آغاز شده و تا روز سه‌شنبه ?? مرداد ساعت ??:?? تا ??:?? در سالن شماره ? باغ کتاب برگزار مي‌شود.
در دومين روز از «هفته فيلم ازدواج» (شنبه 12 مردادماه ساعت 18:30 فيلم سينمايي «همسر» ساخته مهدي فخيم‌زاده با حضور کارگردان و تعدادي از بازيگران و عوامل فيلم به نمايش در مي‌آيد و پس از اکران با حضور امير پوريا و دکتر امامي روانشناس حوزه خانواده تحليل و بررسي مي‌شود.